MONK, THELONIOUS & JOHN COLTRANE - THELONIOUS MONK WITH JOHN COLTRANE

Thelonious Monk to amerykański pianista jazzowy, kompozytor. Był znany z niepowtarzalnego stylu improwizacji, przyczynił się do znacznego poszerzenia repertuaru jazzowych standardów. Pomimo tego, że jest on często postrzegany jako inicjator bebopu, jego styl grania nie był z tą formą związany.
Thelonious zaczął grać na fortepianie w wieku sześciu lat i, pomimo że otrzymał kilka lekcji, można go uznać za samouka.
W 1941 Monk został pianistą w zespole Kenny'ego Clarka, grającego stale w jednym z klubów na Manhattanie, w Minton's Playhouse. W dużej mierze styl grania Monka, określany wtedy jako "hard-swinging" (z widocznymi wpływami Arta Tatuma), kształtował się właśnie podczas jego pobytu w Minton's. Brał też udział w konkursach, jakie muzycy urządzali sobie po godzinach pracy, a przystępowało do nich wielu czołowych wtedy muzyków jazzowych. To m.in. scena tego klubu była miejscem gdzie rodził się bebop, dając Monkowi możliwość dobrego kontaktu z muzykami, którzy tworzyli ten styl. Byli tam: Dizzy Gillespie, Charlie Christian, Kenny Clarke, Charlie Parker, a później Miles Davis.
Jako lider własnego zespołu Monk po raz pierwszy nagrywał w 1947 dla wytwórni Blue Note. Wtedy w pełni objawił się jego talent kompozytorski (nagrania te zostały później zebrane i wydane jako "Genius of Modern Music, Vol. 1").
W 1954 Monk po raz pierwszy przebywał w Europie, koncertując i nagrywając w Paryżu. Mary Lou Williams poznała go po jednym z występów z baronessą Pannoniką de Koenigswarter, "Nicą" z angielskiej linii rodziny Rothschildów, która była mecenasem kilku nowojorskich muzyków jazzowych. Monk pozostał jej bliskim przyjacielem do końca życia, a ona czuła się za niego odpowiedzialna.
Po Blue Note współpracował jeszcze z Prestige, Riverside Records (dla tej wytwórni nagrał między innymi w 1956 roku płytę "Brilliant Corners", z której kompozycja tytułowa, z saksofonistą tenorowym Sonnym Rollinsem, była tak trudna do zagrania, że jej ostateczny kształt powstał w studiu nagraniowym, gdzie zmontowano taśmę nakładając późniejsze, dodatkowe wersje nagrania; album został dość powszechnie uznany za pierwszy sukces Monka), Columbia Records ("Monk's Dream" z 1963 roku okazał się jego najlepiej sprzedawanym albumem) i angielską wytwórnią Black Lion.
Jego twórczość została szerzej odkryta i doceniona przez publiczność dopiero po jego śmierci. Teraz uznawany jest za wielką postać historii jazzu, obok takich sław jak Miles Davis czy John Coltrane.
W 1993 przyznano mu pośmiertnie nagrodę Grammy za życiowe osiągnięcia muzyczne, a w 2006 przyznano mu również Nagrodę Pullitzera za wyróżniające się i innowacyjne kompozycje muzyczne, które miały znaczący i trwały wpływ na rozwój jazzu.

John Coltrane był geniuszem, wizjonerem saksofonu. Pierwszą płytę nagrał z Dizzym Gillespiem w 1949. Przez dwa lata był muzykiem w septecie Johnny'ego Hodgesa, a w 1955 został zaproszony do współpracy z kwintetem Milesa Davisa, w którym udoskonalił swój warsztat muzyczny. Wkrótce rozpoczął współpracę z Theloniousem Monkiem, a ponowna kooperacja z Milesem zaowocowała nagraniem jednej z najwybitniejszych płyt w historii jazzu - "Kind of Blue" (1959). W maju 1960 zadebiutował jego słynny zespół z pianistą McCoy Tynerem oraz perkusistą Elvinem Jonesem, do którego w 1961 dołączył basista Jimmy Garrison. Lata sześćdziesiąte to czas największych triumfów Coltrane'a. W jego muzyce słychać było eksperymenty brzmieniowe oraz charakterystyczną atonalność, która do dziś inspiruje kolejne pokolenia muzyków. Coltrane należy do prekursorów free jazzu, do kanonu którego należą nagrane przez niego płyty: "A Love Supreme" i "Ascension".

"Thelonious Monk with John Coltrane" został nagrany w 1957 roku, wydany zaś w 1961, kiedy Coltrane był u szczytu kariery. Ze względu na historyczne znaczenie album ten został wprowadzony do Grammy Hall of Fame w 2007 roku.

Spis utworów: