W poprzedniej części tekstu omawiającego maty gramofonowe skupiłem się na opisie tych wykonanych z najpopularniejszego obecnie materiału wykorzystywanego do tego celu, czyli filcu. Zwróciłem w nim uwagę na kilka czynników mających generalnie wpływ na zachowanie się maty jako elementu, który w założeniu ma poprawić jakość odtwarzanej muzyki. W przypadku filcu duże znaczenie ma jego niski współczynnik tarcia co może powodować niepożądane zakłócenia spowodowane hamowaniem płyty przez igłę - dokładny opis tego zjawiska znajduje się w drugiej części cyklu poświęconego macie gramofonowej TUTAJ. Wspomniany efekt hamowania nie występuje w przypadku mat wykonanych z gumy, która posiada o wiele większy współczynnik tarcia niż filc. Guma jako materiał z którego wykonuje się maty na talerz jest wykorzystywana praktycznie odkąd produkuje się gramofony. Jej skład i własności mechaniczne zmieniają się wraz z postępem technologii dzięki czemu współczesne maty wykonywane z gumy posiadają bardzo dobre własności zarówno mechaniczne jak i elektryczne - w tym kontekście mam na myśli odporność na powstawanie ładunków elektrostatycznych. Obecnie maty wykonane z gumy nie są zbyt często stosowane jako podstawowe wyposażenie gramofonów - zostały skutecznie zastąpione filcem, który jest tańszy w produkcji. Gumowe występują najczęściej jako akcesoria, które można dokupić i podnieść standard wyposażenia gramofonu. Czego możemy się spodziewać używając takiej maty ? Guma posiada większą gęstość i ciężar niż filc dzięki czemu lepiej dociąża talerz. Mam na myśli przede wszystkim lekkie talerze w budżetowych gramofonach, które z racji swej niewielkiej masy charakteryzują się niskim współczynnikiem tłumienia drgań i niską bezwładnością, co w przypadku gramofonów z napędem paskowym na duże znaczenie dla jakości pracy całego układu. Wymieniając filc na gumę zwiększamy masę obrotową, oraz zmniejszamy ilość rezonansów powstających i przenoszonych w strukturze takiego talerza. Zwiększamy też współczynnik tarcia, który zasadniczo wpływa na polepszenie stabilności pracy całego napędu, oraz zmniejsza niepożądane zniekształcenia powstające w trakcie kontaktu igły z powierzchnią płyty. Ta cecha gumy jako materiału wykorzystywanego do produkcji mat gramofonowych ma znaczenie niezależnie od klasy i jakości gramofonu w którym ją zastosujemy. Dobre przyleganie do całej powierzchni talerza to kolejna zaleta tego materiału. Podobnie jest z położoną na gumie płytą, która bardzo dobrze pochłania powstające w strukturze płyty rezonanse pochodzące od układu odczytującego, czyli wkładki z zamocowanej w niej igłą.

Kolejnym materiałem, który jest popularny wśród producentów mat gramofonowych jest skóra. Odpowiednio spreparowana posiada wiele cech sprawiających, że doskonale nadaje się do tego celu - dobrze przylega do powierzchni, ma dobry współczynnik tarcia, posiada strukturę, która świetnie tłumi rezonanse powstające zarówno w napędzie jak i tymi pochodzącymi ze strony układu odtwarzającego. Wśród coraz częściej wykorzystywanych materiałów z których wykonuje się maty gramofonowe znajduje się dość szerokie spektrum tworzyw sztucznych i polimerów spośród których warto wyróżnić sorbotan czy silikon. Te dwa materiały są wręcz idealne do wykorzystania jako mata pod płytę. Posiadają wszystkie niezbędne do tej aplikacji własności począwszy od doskonałego tłumienia drgań i rezonansów, poprzez idealne przyleganie do powierzchni talerza oraz płyty, na dużym współczynniku tarcia kończąc. Dodatkowo są praktycznie obojętne na powstawanie i przejmowanie ładunków elektrostatycznych. Co ciekawe, można się spotkać z opiniami, że sorbotanowe maty nie spełniają swojego zadania, że dają dźwięk wyprany ze szczegółów, pozbawiony basu itd. Analizując to zjawisko mogę stwierdzić, że wina leży raczej po stronie złego setupu gramofonu, w którym sorbotan zwyczajnie je obnaża. Z silikonem jest podobnie choć nie daje on już tak wyczuwalnych różnic. Kolejnym, chyba obecnie najpopularniejszym materiałem wykorzystywanym do produkcji mat jest korek. To materiał łączący w sobie zarówno dobre tłumienie i absorbcję rezonansów, oraz duży współczynnik tarcia. Jest lekki co w przypadku budżetowych gramofonów wyposażonych w lekkie talerze może nie być wystarczającym atutem do jego zastosowania. Do tego korek przyjmuje ładunki elektrostatyczne, co nie jest pożądanym czynnikiem choć można sobie z nim bez problemu poradzić o czym pisałem TUTAJ.

Pozostały jeszcze do omówienia takie materiały jak modne ostatnio włókno węglowe, akryl, oraz konstrukcje mieszane, złożone z kilku różnych materiałów. Im poświęcę kolejną część tego tekstu.