Pasek gramofonowy - rodzaje, zastosowanie
Pasek gramofonowy - rodzaje, zastosowanie

Odtworzenie płyty gramofonowej wiąże się z konicznością nadania talerzowi ruchu obrotowego. Istnieją trzy podstawowe metody przeniesienia napędu: napęd bezpośredni - talerz jest umieszczony bezpośrednio na osi silnika, napęd rolkowy, w którym pomiędzy silnikiem a talerzem znajduje się rolka, oraz paskowy - pomiędzy silnikiem a talerzem znajduje się pasek. Ostatni z trzech wymienionych, cieszy się największym uznaniem wśród audiofili, którzy uważają, że napęd paskowy oferuje spośród nich najlepsze brzmienie. Uważa się, że jest to efekt braku bezpośredniego kontaktu silnika z talerzem na którym znajduje się odtwarzana płyta. Dzięki temu redukuje się niepożądane wibracje generowane w silniku. Z definicji pasek napędowy kojarzy się z gumą jako materiałem z którego jest wykonany. Guma z racji swej struktury świetnie nadaje się do przenoszenia napędu pomiędzy osiami. Doskonale przylega do powierzchni,  bardzo dobrze tłumi drgania, charakteryzuje się małym poślizgiem. Producenci gramofonów wykorzystują do napędzania paski o różnych przekrojach spośród których najpopularniejsze są dwa: płaski i okrągły. Oba posiadają wspólne cechy o których wcześniej wspomniałem, ale różnią się pod względem wpływu na układ napędowy. Każdy z nich ma swoje wady i zalety, które teraz opiszę. Pasek o okrągłym przekroju posiada dużą elastyczność i dobrze się rozciąga. Ta cecha desygnuje go do aplikacji w których napęd z silnika jest przenoszony bezpośrednio na talerz. W tym przypadku obejmuje on talerz o średnicy około trzydziestu centymetrów i musi sięgnąć do koła napędowego zamocowanego na osi silnika, który jest oddalony nawet o kilkanaście centymetrów od talerza. To oznacza konieczność stosowania paska o dużej średnicy sięgającej czasem aż czterdzieści centymetrów ! W tej roli dużo lepiej sprawdzi się taki o przekroju okrągłym lub czasem kwadratowym. Dzieje się tak ze względu na lepszą rozciągliwość co przekłada się na mniejsze obciążenia wzdłużne łożysk, szczególnie tych w silniku. Chodzi o to, że pasek musi zostać naciągnięty aby dobrze przylegał do powierzchni koła napędowego oraz talerza. Jeśli ten warunek nie zostanie spełniony będzie się ślizgał co negatywnie  wpłynie na stabilizację i równomierność obrotów. Dodatkowo powstaną wibracje, które wywołają zakłócenia mogące mieć wpływ na jakość dźwięku. Z tego powodu tak ważne jest właściwe dopasowanie średnicy paska, oraz dbanie o jego dobrą kondycję. W przypadku okrągłego paska jest też istotne to, że z racji przekroju nie ma on dużej powierzchni w punkcie styku. To dzięki temu przenosi on mniejszą ilość wibracji z silnika. Z drugiej strony mniejsza powierzchnia kontaktu z talerzem sprawia, że napęd w którym się go wykorzystuje jest bardziej wrażliwy na powstawanie  nierównomierności obrotów. Należy mieć również na uwadze fakt, że paski okrągłe pracują na zewnętrznej powierzchni talerza, która jest bardziej narażona na zabrudzenie co w połączeniu z mniejszą powierzchnią styku może mieć negatywny wpływ na pracę gramofonu.

Tej wady nie posiada większość gramofonów w których napęd jest przenoszony albo na dodatkowe koło pasowe na którym montuje się talerz, albo na dodatkowy pierścień wykonany na jego wewnętrznej powierzchni. W tym przypadku silnik również znajduje się pod talerzem co sprawia, że pasek napędowy może mieć mniejszą długość. I tu przechodzimy do opisu drugiego typu pasków stosowanych w napędach gramofonów, czyli paska o płaskim przekroju. Mniejsza średnica talerza napędowego oraz bliższe umieszczenie silnika sprawia, że w takiej aplikacji lepiej sprawdza się pasek o płaskim przekroju. Dzieje się tak za sprawą mniejszej powierzchni na obwodzie koła napędowego z którą ma bezpośredni kontakt pasek. Gdyby użyć tu paska okrągłego jego powierzchnia styku była by mniejsza co najmniej o 60 procent w stosunku do pracy na zewnątrz talerza. Właśnie z tego względu konieczne jest użycie paska, który lepiej przeniesie obroty z silnika na mniejsze koło napędowe. Płaski pasek posiada o wiele większą powierzchnię styku niż okrągły dzięki czemu lepiej przenosi napęd i kontroluje obroty talerza. Gramofon szybciej uzyskuje nominalną prędkość i lepiej przenosi moment obrotowy z silnika. Z drugiej strony, paski o płaskim przekroju są mnie rozciągliwe przez co mocniej obciążają łożyska układu napędowego. Są też bardziej podatne na przenoszenie wibracji i zakłóceń z silnika.
W zasadzie użytkownik nie ma możliwości wyboru typu paska napędowego. Zawsze należy wymieniać go na identyczny zalecany przez producenta gramofonu. Oczywiście istnieją specjalne wersje pasków o lepszej przyczepności , ale zasadą pozostaje, że nie powinno się zamieniać płaskich na okrągłe i odwrotnie.  Mimo tego warto znać zasady według których stosuje się je w zależności od sposobu przeniesienia napędu. Taka wiedza pomoże lepiej zrozumieć zasady według których działa gramofon.

 

Pytania? Zadzwoń:

784 307 700

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium